اولین خواننده زن و مادر آواز ایران کیست

مادر آواز ایران

وی نخستین زن خواننده ایرانی بود که صدایش ضبط شد و نخستین زنی بود که در ایران بدون حجاب بروی صحنه رفت.

مهم‌ترین عامل موفقیت شتابنده او، نیاز زمانه به نو شدن و دگرگونی بود.

قمرالملوک وزیری،نام شناسنامه‌ای‌اش پیش‌تر «قمرخانم سید حسین‌خان» بود، «قمر در ۱۲۸۴ شمسی در تاکستان قزوین چشم به جهان گشود.

پدرش سید حسن چهار ماه قبل از تولد او درگذشته بود.

از دامان مادرش که طوبی نام داشت بیش از هشت ماه بهره‌مند نشد و از هشت ماهگی تحت تکفل و

سرپرستی مادربزرگش خیرالنساء ملقب به افتخار الذاکرین قرار گرفت».

در ۱۸ ماهگی مادرش به دلیل ابتلاء به بیماری حصبه درگذشت و از این زمان تحت سرپرستی مادربزرگش که روضه‌خوان زنانه حرم ناصرالدین شاه بود قرار گرفت.

او در جایی گفته‌است: «من مدیون تربیت اولیهٔ خودم هستم.

چرا که همان پامنبری کردن‌ها به من جرأت خوانندگی داد.»

در جوانی پس از آشنائی با مرتضی نی‌داود با ردیف موسیقی ملی آشنا شد و راهش را برای کسب تجربیات از استادان دیگر هموار ساخت.

کار پیشرفت

قمر در مدتی کوتاه به آنجا رسید که کمپانی «هیز ماسترز ویس» به خاطر ضبط صدای او دستگاه صفحه پر کنی به تهران آورد.

بعد از آن کمپانی «پولیفون» هم آمد. به گفته ساسان سپنتاو امیر جاهد ۲۰۰ صفحه از قمر ضبط شده‌است.

قمر نخستین کنسرت خود را در سال ۱۳۰۳ در گراند هتل برگزار کرد.

روز بعد نظمیه از او تعهد گرفت که بی حجاب کنسرت ندهد زیرا در آن زمان، زنان بی چادر را در خیابان‌ها دستگیر می‌کردند و به کلانتری‌ها و بازداشتگاه‌ها می‌بردند.

اما این اتفاق باعث ریختن ترس زنان از خوانندگی و ورود خوانندگان دیگری چون ملوک ضرابی و روح‌انگیز شد.

قمر عواید کنسرت را به امور خیریه اختصاص داد.

قمر در سفر خراسان در مشهد کنسرت داد و عواید آن را صرف آرامگاه فردوسی نمود.

در همدان در سال ۱۳۱۰ کنسرت داد و ترانه‌هایی از عارف خواند.

وقتی نیرالدوله والی خراسان چند گلدان نقره به او هدیه کرد آن را به عارف پیشکش نمود.

با این که عارف مورد غضب والی و دستگاه رضاشاه بود.

در سال ۱۳۰۸ به نفع شیر و خورشید سرخ کنسرت داد و عواید آن به بچه‌های یتیم اختصاص داده شد.

گشایش رادیو ایران در سال ۱۳۱۹ صدای قمر را به عموم مردم رساند.

قمر در ۱۵ سالگی به ازدواج یک صاحب منصب در آمد و پس از یک ماه طلاق گرفت.

بعدها که ۳۰ ساله بود (۱۳۱۴)، به عقد امین‌التجار درآمد که این ازدواج هم دوام نیافت.

او اگر چه اهل سیاست نبود اما مراوداتش با دولتمردان از او هنرمندی آگاه به مسائل سیاسی پدید آورده بود.

شهرت قمر به جایی رسیده بود که او در مورد شرکت در میهمانی‌ها و جشن و سرورها خود تصمیم می‌گرفت

و غالباً دعوت خانواده‌های تهی دست را بر پذیرش دعوت بزرگان ترجیح می‌داد و بارها جواهرات اهدایی

بزرگان را پس می‌فرستاد و یا میان نیازمندان تقسیم می‌کرد.

با وجود رقابت با ملوک ضرابی و روح‌انگیز، دوستی صمیمانه‌ای بین آنها وجود داشت. ملوک ضرابی دربارهٔ وی گفته است:

«قمر زیاد من و امثال من را جدی نمی‌گرفت. خود را بالاتر از ما می‌شمرد. البته بالاتر هم بود. میان ما بیشتر رفاقت بود تا رقابت».

همچنین بنان در وصف این بانو گفته : « قمرالملوک ام کلثوم ایران است.»

آوازه بلند قمر در جرگه روشنفکران و قلم به دستان زمانه نیز پیچید.

شعرها برایش سرودند و مقالات تحسین آمیز بر کنسرت‌های او نوشتند.

او نیز شعر شاعران نام یافته را در کنسرت‌های خود به کار می‌گرفت و برخی از اجراهای خود را به آنان تقدیم می‌کرد.

عارف قزوینی، ایرج‌میرزا وتیمورتاش وزیر دربار، شیفته او شده بودند.

با وجود مخالفت دولت جمهوری اسلامی با ذکر نام قمرالملوک وزیری، صدیق تعریف آلبوم ماه بانو را برای بزرگداشت او خواند و منتشر کرد.

وی در نوع‌دوستی و بخشش افراط داشت بطوریکه اواخر عمر خود را به تنگدستی گذراند.

قمرالملوک وزیری در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۳۳۸ در شمیران،بر اثر سکته مغزی در گذشت.

وی در گورستان ظهیرالدوله ،بین امامزاده قاسم و تجریش شمیران به خاک سپرده شده است.

اولین خواننده زن و مادر آواز ایران کیست

---